اعتماد / «حال و هوای ایران چگونه است و چه آینده‌ای را می شود برای آنان متصور بود؟» امراض امروز ایران چیست؟ راه بهبود شرایط چیست؟ آیا راه‌حل از مسیر اصلاحات عبور می‌کند یا اتفاقات دیگری در راه است؟ نقش کنشگران و سیاستمداران از یک سو و اقطاب و احزاب سیاسی از سوی دیگر در چنین شرایطی چیست؟ اصلا سهم‌القدر هر کدام در آشفتگی موجود چقدر است؟ اعتدال‌گرایان به رهبری روحانی چه کردند؟ اصلاح‌طلبان تا کجا باید از او و دولت روحانی دفاع کنند؟ اگر وضعیت فعلی به نفع مردم تغییر نکند چه سرنوشتی را باید انتظار کشید؟ و... پرسش‌هایی بودند که در این قسمت از برنامه رادیکال با دکتر محمدرضا تاجیک، رییس مرکز بررسی‌های استراتژیک دولت اصلاحات، استاد دانشگاه، جامعه شناس، پزوهشگر و مشاور سیاسی سیدمحمد خاتمی مطرح کرده‌ایم. محمدرضا تاجیک معتقد است که ایران امروز، سرحال نیست تا جایی که هر جمعیت، فرد و نهادی در حال جدا شدن از کارکرد اصلی و ذاتی خود است. کسانی که به مثابه گروه‌های مرجع نقش‌آفرینی می‌کردند به طور فزاینده‌ای در حال مرجعیت‌زدایی هستند و سنت، عرف و فرهنگ دیرینه‌ای که روحی زیبا به جامعه می‌داد اندک اندک در حال از دست دادن زیبایی خود است. محمدرضا تاجیک برای رفع این ناخوش‌احوالی یک راه‌حل دارد: «اکنون زمان درنگ- به معنی تامل و توقف نقادانه- است. معتقدم اگر باید زمانی را برای درنگ در نظر بگیریم، آن زمان هم‌اکنون است. هم‌اکنون باید به نقد آگاهانه و شجاعانه از خود بپردازیم. هم‌اکنون باید محاسبه نفس داشته باشیم و ببینیم که در این مسیر کجا بیراهه، کج‌راهه و کجا درست رفته‌ایم.» اشاره او به نابسامانی‌های ذهنی موجود در فضای عمومی و سیاسی کشور است. در تحلیل شرایط جاری کشور می‌گوید: «میان واقعیت زندگی روزمره مردم و یوتوپی‌هایی که قرار بود به صورت هتروتوپیا عمل کند، شکاف عمیقی وجود دارد و برای کاهش این فاصله نیازمند یک درنگ تاریخی هستیم.» او در ادامه هرچند تنها چاره عبور از بحران‌ها و ابربحران‌های جاری را اصلاح‌طلبی اعلام کرد اما در عین حال به این مساله هم اعتراف کرد که برخی از اصلاح‌طلبان و جریان‌های اصلاح‌طلب به نام نامی اصلاح‌طلبی در حال تجارت‌اند. به اعتقاد این استاد دانشگاه، اصلاح‌طلبان باید نقش تاریخی خود را در قبال جامعه ایرانی به درستی ایفا کنند. ایفای درست نقش تاریخی از منظر او چیزی نیست جز اینکه اصلاح‌طلبان از برج عاج گفتمان‌های فربه و زیبا پایین بیایند و پای‌شان را روی زمین بگذارند. به اعتقاد تاجیک رفرمیست‌های سیاسی ایران اگر می‌خواهند بخشی از حل مشکل مردم باشند باید در میان مردم و با مردم حرکت کنند. همین است که در ادامه پیشنهاد می‌دهد تا سران اصلاحات و بازیگران اصلاح‌طلب فاصله بیشتر شده با دولت مستقر را حفظ کنند و با حسن روحانی و دولت اعتدال، نقادانه رفتار کنند. او البته نقدهای جدی‌ای هم به جامعه روشنفکری دارد تا جایی که صریح و بدون لکنت زبان می گوید: «جامعه روشنفکری ایران در تعطیلات تاریخی به سر می‌برد.»